Berichten

Verloren kunstaas en lood in zee

Sommige wrakken liggen bezaaid met lood en kunstaas.

Sportvissen op de Noordzee is reuze populair. Als de weersomstandigheden goed zijn varen er wekelijks tientallen charters vol vissers uit, die hun geluk willen beproeven. De Noordzee betekent voor 470.000 Nederlandse zeesportvissers een aangename vorm van ontspanning en toegang tot verse, zelfgezangen vis. Er wordt vooral bij wrakken gevist, omdat daar vis zit. Het sportvissen op die plekken heeft als nadeel dat er regelmatig vistuig wordt verspild en verloren gaat doordat het vast komt te zitten aan de wrakken. Op sommige wrakken liggen dan ook tientallen, soms wel honderden stuks vislood, haken, onderlijntjes en kunstaas. Dit probleem is inmiddels onderkend door Sportvisserij Nederland en heel veel vissers. Sportvisserij Nederland maakt sportvissers bewust van het gebruik van duurzaam sportvistuig dat minder schadelijk is voor het milieu. Zo zijn er de laatste jaren veel loodvervangers ontwikkeld.

Meer over loodvervangers vind je hier.

Wat is kunstaas?

Kunstaas is een vervanging van “gewoon” aas. Het aas zorgt er door beweging of kleur voor dat de vis denkt dat het voedsel is. Kunstaas is over het algemeen gemaakt van metaal, kunststof of hout. Als een onderlijn afbreekt, komt het kunstaas in het milieu terecht. De vishaak die eraan vast zit, kan dan blijven doorvissen onderwater. Dit wordt ook wel spookvissen genoemd.

Stichting Duik de Noordzee schoon

De vervuiling van de Noordzee is een probleem. Gelukkig zijn er ook genoeg mensen die hier iets aan doen. Stichting Duik de Noordzee schoon is opgericht door ervaren waakduikers met de bedoeling het leefgebied rondom wrakken in de Noordzee te verbeteren. Het heeft zich over de loop van de jaren uitgebreid. Hoewel ze nog steeds voornamelijk duiken op wrakken, duiken ze ook op natuurlijke riffen zoals de Klaverbank. Tijdens excursies halen ze vele kilo’s afval uit de Noordzee. Dat afval bestaat onder andere uit kunstaas, lood en spooknetten.

Verloren visnetten in zee

Verloren visnetten blijven door vissen

Sommige vissers op de Noordzee nemen een groot risico. Zij vissen vlakbij wrakken, want daar is veel vis te vinden. De duizenden wrakken in de Noordzee zijn namelijk een schuilplaats en het leefgebied voor bijvoorbeeld kabeljauw en zeebaars. Doordat de vissers hun visnetten vlakbij die obstakels uitzetten, bestaat er een kans dat de netten vast komen te zitten en dat hun visnetten verspild worden. Die zogenaamde spooknetten blijven ‘doorvissen’ onderwater, zonder dat ze ooit nog worden opgehaald. Vissen, kreeften en krabben die verstrikt raken in die netten, sterven een langzame dood.

Waarom zoveel leven rondom wrakken?

Er zijn over het algemeen twee grote redenen waarom er zoveel leven is rondom wrakken. De eerste is dat het een schuilplaats is voor vele soorten. Bij een wrak zijn er namelijk vaak vele kleine schuilplaatsen waar een groot roofdier niet bij kan. Zo kunnen de kleinere dieren in een omgeving redelijk veilig van roofdieren hun nakomelingen op de wereld zetten. De tweede reden voor het vele leven rondom wrakken is de harde ondergrond die dieren daar kunnen vinden. Een groot gedeelte van de Noordzee bestaat namelijk uit een zanderige bodem. Hierop is het voor diersoorten moeilijk om zich met stromingen vast te houden of eieren op af te zetten. Logisch dus dat er vele dieren leven. En dus ook logisch dat vissers hier graag naar toe gaan om te vissen.

Wat wordt er op het moment gedaan aan spooknetten?

Spooknetten zijn dus verloren netten van vissersboten. Ze blijven ‘doorvissen’ ook al zitten ze niet meer vast aan een vissersboot. Vele dieren sterven in deze spooknetten. Stichting Duik de Noordzee schoon zag dit probleem en is elk jaar met meerdere expedities bezig de dieren te redden en de spooknetten te verwijderen. Hierdoor zijn al duizenden kilo’s aan spooknetten verwijderd van wrakken in de Noordzee.

Spooknetten in de Noordzee

Spooknetten zijn een gevaar onderwater

Sommige vissers op de Noordzee nemen een groot risico. Zij vissen vlakbij wrakken, want daar is veel vis te vinden. De duizenden wrakken in de Noordzee zijn namelijk de schuilplaats en het leefgebied voor bijvoorbeeld kabeljauw en zeebaars. Doordat de vissers hun visnetten vlakbij die obstakels uitzetten, bestaat er een kans dat de netten vast komen te zitten en dat hun visnetten verspild worden. Die zogenaamde spooknetten blijven ‘doorvissen’ onderwater, zonder dat ze ooit nog worden opgehaald. Vissen, kreeften en krabben die verstrikt raken in die netten, sterven een langzame dood.

Waarom is er zoveel leven rondom wrakken?

Er zijn over het algemeen twee grote redenen waarom er zoveel leven is rondom wrakken. De eerste is dat het een schuilplaats is voor vele soorten. Bij een wrak zijn er namelijk vaak vele kleine schuilplaatsen waar een groot roofdier niet bij kan. Zo kunnen de kleinere dieren in een omgeving redelijk veilig van roofdieren hun nakomelingen op de wereld zetten. De tweede reden voor het vele leven rondom wrakken is de harde ondergrond die dieren daar kunnen vinden. Een groot gedeelte van de Noordzee bestaat namelijk uit zand. Hierop is het voor diersoorten moeilijk om zich met stromingen vast te houden of eieren op af te zetten. Logisch dus dat er vele dieren leven. En dus ook logisch dat vissers hier graag naar toe gaan om te vissen.

Wat wordt er op het moment gedaan aan spooknetten?

Spooknetten zijn dus verloren netten van vissersboten. Ze blijven ‘doorvissen’ ook al zitten ze niet meer vast aan een vissersboot. Vele dieren sterven in deze spooknetten. Stichting Duik de Noordzee schoon zag dit probleem en is elk jaar met meerdere expedities bezig de dieren te redden en de spooknetten te verwijderen. Hierdoor zijn al duizenden kilo’s aan spooknetten verwijderd van wrakken in de Noordzee.

Schepen op de Noordzee

Noordzee vol schepen

De wereldbevolking groeit in rap tempo en de welvaart stijgt. De vraag naar wereldwijde producten neemt hierdoor toe. Zeeschepen zijn een relatief goedkope manier om al die goederen, olie en bouwstoffen te vervoeren. Al eeuwen lang zijn ze een belangrijke schakel voor de wereldeconomie. Zeeschepen worden steeds groter. Ze zijn van vitaal belang in de internationale transportketens. Met Rotterdam, Antwerpen en Hamburg als de drie grootste havens van Europa is de Noordzee één van de drukste bevaren zeeën ter wereld.

Zeeschepen

Zeeschepen zijn schepen gemaakt voor open zee. Zo zitten er in het ontwerp van het schip stabilatoren. Deze stabilatoren zorgen ervoor dat het schip rechtop blijft. Ook zit er aan de voorkant van een zeeschip een golfbreker. De onderdelen worden gemaakt in een scheepswerf en het schip word daarna in een droogwerf in elkaar gezet. Is het schip klaar om te water te gaan dan laten ze de droogwerf vollopen. Zo kan het schip naar buiten varen.

Verschillende soorten

De meeste zeeschepen worden ingezet voor het vervoer van goederen. Zijn die goederen in de vorm van containers dan wordt zo’n schip een containerschip genoemd. Zijn de goederen in de vorm van vloeibare stoffen dan wordt zo’n schip een tanker genoemd. Zeeschepen worden ook gebruikt voor het vervoer van mensen. Als een schip hiervoor gebouwd is dan wordt zo’n schip een passagiersschip genoemd. Deze zijn weer onder te verdelen in veerboten en cruiseschepen.

Rotterdam

Rotterdam is de grootste en belangrijkste havenstad van Europa. Veel logistiek gaat door deze havenstad heen. Qua inwoneraantal is het de een na grootste stad van Nederland. In deze stad zijn vaak vele zeeschepen te vinden. Er word hier dag en nacht gewerkt aan het laden en losse van schepen. Ooit was Rotterdam de grootste haven ter wereld. Door de groeiende handel van China is dit helaas veranderd. Nu is Shanghai de grootste haven ter wereld en Singapore de nummer twee.

Platforms in de Noordzee

Gas- en olie-platforms in de Noordzee

Op dit moment staan er een kleine 1.000 productie-platforms in de Noordzee, waarvan Nederland er circa 150 heeft. De platforms in het zuiden onttrekken voornamelijk gas uit de zeebodem, terwijl in het noorden zowel platforms voor gas als voor olieproductie staan. De eerste platforms dateren uit de jaren 70 en zijn allang uit geproduceerd. Internationale wetgeving schrijft voor dat de ‘eigenaren’ verplicht zijn om deze platforms dan weg te halen. Een complexe en kostbare aangelegenheid. Maar is dat eigenlijk wel zo’n goed idee?

Zeeduivel bijt naar vis

Zeeduivel – Lophius piscatorius

De zeeduivel is zeker niet de mooiste vis van de Noordzee. Bij het schoonzwemmen zal hij ook niet in de prijzen vallen. Het is een veelvraat, die geduldig wacht totdat zijn prooi binnen zijn bereik zwemt. Hij opent zijn grote bek met een razendsnelle beweging om toe te slaan (dit is te zien in de video hierboven). Op de bodem is hij door zijn camoflage bijna niet te zien.

Uiterlijk
Zoals hierboven al aangegeven is het niet een van de mooie gekleurde vissen. De zeeduivel is een redelijk platte vis. Hij ziet er meestal dof groenbruin uit en heeft een lokaas die boven zijn brede bek hangt. Zijn lichaam gaat in een stuk door in zijn staart. De vis kan tot 200 cm lang worden, 40 kilo wegen en 24 jaar leven.

Voedsel
De zeeduivel is niet zo kieskeurig als het om zijn eten gaat. Hij eet vele soorten vis en macrofauna, maar ook krabben, kreeften en inktvissen. Zelfs vogels ontkomen niet aan deze vis. De zeeduivel heeft flexibele kaken en een uitzetbare maag, waardoor de vis prooien kan opeten die groter zijn dan hemzelf.

Leefgebied
De zeeduivel komt voor in het zoute water van de Atlantische oceaan en de Middelandse Zee. Het dier komt hier voor op veel verschillende dieptes van een kleine 20 meter tot wel 600 meter onder de zeespiegel.

Delicatesse
In Nederland is de zeeduivel een van de duurdere vissoorten die je in restaurants kan bestellen. Vaak aangegeven met lotte. Dit zorgt nog wel eens voor verwarring, voornamelijk met Franse toeristen. Lotte is namelijk ook de Franse benaming voor de kwabaal, een zoetwatervis. Het vlees van de zeeduivel heeft een zacht zoete smaak, waardoor het soms meer doet denken aan kreeft dan aan vis. Ze behoren volgens de IUCN niet tot de bedreigde vissoorten.

Zeeduivel ligt goed gecamoufleerd

Zeeduivel – Lophius piscatorius

De zeeduivel is zeker niet de mooiste vis van de Noordzee. Bij het schoonzwemmen zal hij ook niet in de prijzen vallen. Het is een veelvraat, die geduldig wacht totdat zijn prooi binnen zijn bereik zwemt. Hij opent zijn grote bek met een razendsnelle beweging om toe te slaan.

Zeeduivel loert naar zijn prooi

Zeeduivel – Lophius piscatorius

De zeeduivel is zeker niet de mooiste vis van de Noordzee. Bij het schoonzwemmen zal hij ook niet in de prijzen vallen. Het is een veelvraat, die geduldig wacht totdat zijn prooi binnen zijn bereik zwemt. Hij opent zijn grote bek met een razendsnelle beweging om toe te slaan.

Zeeduivel zwemt langs een wrak

Zeeduivel – Lophius piscatorius

De zeeduivel is zeker niet de mooiste vis van de Noordzee. Bij het schoonzwemmen zal hij ook niet in de prijzen vallen. Het is een veelvraat, die geduldig wacht totdat zijn prooi binnen zijn bereik zwemt. Hij opent zijn grote bek met een razendsnelle beweging om toe te slaan.

Kabeljauw zwemt in een school in de Noordzee

Kabeljauw – Gadus morhua

De kabeljauw is een pracht vis! Het is één van de rovers van de Noordzee en een belangrijke vis in het voedselweb. Als er veel kabeljauw zwemt, dan is dat een graadmeter voor een gezonde zee.

Kabeljauw schoolt samen boven een wrak

Kabeljauw – Gadus morgue

Nog niet zo lang geleden waren de aantallen kabeljauw die bij de wrakken werden gespot groot. Waardoor die aantallen zijn afgenomen is lastig te bepalen. Het is een vis met een grote economische waarde en daardoor belangrijk voor de beroepsvisserij. Daardoor is overbevissing een aannemelijke reden voor het verdwijnen van zoveel kabeljauw. Wellicht dat het afsluiten van gebieden voor visserij een impuls kan geven aan het herstel van het kabeljauw-bestand.

Kabeljauw gevangen in een visnet

Verloren visnetten blijven onderwater doorgaan met vissen. Door deze zogenaamde spooknetten sterven kreeften, krabben en heel veel vissoorten een zinloze dood. Gelukkig weet deze kabeljauw zichzelf te bevrijden.